Programma

De medewerkers van Heliview heten u van harte welkom op het congres, zij zullen u inchecken en voorzien van een badge.
Uiteraard staat de koffie of thee voor u klaar!

Welkomstwoord en opening door dagvoorzitter Kees Verhoeven.
Het thema van dit jaar daarbij is: Verantwoord en in de praktijk aan de slag met Data & AI.

Met de opkomst van generatieve AI belandde deze technologie in de woonkamers van vele Nederlanders. AI zal de komende jaren doordringen tot de haarvaten van onze samenleving en heeft al ingrijpende effecten op sectoren als het openbaar bestuur, werkgelegenheid en het onderwijs. Tijdens deze keynote staat Jasper Kars stil bij deze dynamische ontwikkelingen en hun impact, evenals de recent gepubliceerde overheidsbrede visie op generatieve AI. Nederland wil koploper zijn in de verantwoorde toepassing van (generatieve) AI. Jasper Kars neemt u mee in wat deze visie betekent voor overheidsmedewerkers en welke acties de overheid neemt om de vruchten te plukken van deze technologie.

Na het volgen van deze sessie weet u:

• Wat de impact van generatieve AI op verschillende beleidsterreinen is.
• Wat de visie van de overheid op generatieve AI is.
• Het belang van nationale, Europese en internationale acties rondom generatieve AI.

Tijdens deze keynote neemt Kolonel Linda de Looper, Chief Digital Transformation bij de Luchtmacht, u mee in de digitalisering van het slagveld en de implicaties voor militaire taken. In haar presentatie belicht ze hoe organisaties informatiegestuurd kunnen optreden en de transitie naar datagedreven werken kunnen maken. Ze deelt zowel de successen die zijn behaald als de uitdagingen die nog voor ons liggen op dit gebied.

Op het netwerkplein kunt u onder het genot van een kopje koffie of thee kennis maken met de partners van dit congres. Ook vinden hier de 1-op-1 gesprekken plaats.

Organisaties in het publieke en private domein willen steeds vaker hun data beschikbaar stellen aan medewerkers, burgers en externe organisaties, om daarmee de klanttevredenheid te vergroten, de vindbaarheid van data te vergroten, tijd en geld te besparen én om inzichten te krijgen die anders zeer moeilijk te realiseren zijn (maar nog steeds terug te voeren op officiële bronnen). De (open source) technologie is wel beschikbaar, maar… hoe zorgt u dat vertrouwelijke informatie niet extern wordt gedeeld? En hoe bepaalt u welke data u in de publieke cloud zet en welke data u in de eigen omgeving analyseert? Een AI-project opzetten met open source tools is al lastig, laat staan het onderhoud en lifecycle management. Bovendien wilt u ervoor zorgen dat u in de publieke en private cloud dezelfde tools gebruikt, zodat u niet twee verschillende leercurves moet doorlopen.

Na het volgen van deze sessie weet u:

• Hoe voedt u een AI-model met uw relevante data?
• Hoe houdt u deze data up-to-date?
• Waarom worden AI-projecten vaak met behulp van LLM en RAG opgezet?
• Hoe bepaalt u welke tool het beste past bij uw project (in de publieke of private cloud)?
• Wat is er nodig om te starten met een AI-project?

Ook op dit congres wordt weer veel gesproken over wat er met allerlei slimme en vernieuwende toepassingen van data gedaan kan worden, hoe data kansen biedt, maar dat er ook bedreigingen zijn. Dat we het gebruik van data soms moeten beperken door wet- en regelgeving en soms door ethiek.

Data is daarbij de grondstof voor al die toepassingen, waarbij data slim moet worden toegepast om kansen te benutten en risico’s te vermijden. De vraag die daarbij omhoog komt is: Weten we genoeg en hebben we voldoende kennis van data om dat te kunnen doen?

Langs de assen van Datakwaliteit, Databeveiliging en Datagebruik neemt Ronald Baan u mee naar de contouren van wat ervoor nodig is om data te kunnen gebruiken en blijven gebruiken.

In deze sessie gaan Bram Kleinhout (Pels Rijcken) en Courtney Don (Highberg) in op de Data Governance Act (DGA). Zij leggen uit welke regels de DGA kent, op wie deze regels van toepassing zijn en welke invloed deze regels hebben op overheidsorganisaties. Daarnaast lichten zij toe welke plaats de DGA kent in de verschillende wet- en regelgeving op het gebied van data delen en privacy.

Na het volgen van deze sessie weet u meer over:

• Het overzicht van verschillende wetgeving op het gebied van datadeling
• Wanneer de DGA op uw organisatie van toepassing is
• Wat de impact is van de toepasselijkheid van de DGA

Hoe zetten organisaties die deel uitmaken van DataFryslân kunstmatige intelligentie (AI) in? Tijdens deze presentatie zal Carlos de Matos Fernandes uitvoerig ingaan op deze vraag. De casestudies, variërend van het bestrijden van energiearmoede tot het verminderen van stikstofemissies, illustreerden de verbinding tussen theoretische kennis en praktische uitvoering. Deze presentatie licht niet alleen de technische expertise en innovatieve toepassingen van AI binnen DataFryslân uit, maar benadrukte eveneens het belang van ethische afwegingen bij de ontwikkeling en implementatie van AI-technologieën.

Tijdens deze sessie leert u meer over:

• Complexe vraagstukken en hoe data & AI daarin een rol kunnen spelen.
• Werking regionaal data-autoriteit in coöperatief verband
• Koppeling theoretische kennis en praktische uitvoering

Data is belangrijk om maatschappelijke vraagstukken aan te pakken. Om dat te kunnen doen is het wel nodig om te weten welke data er nodig is voor dat vraagstuk. ‘Alles’ is niet mogelijk in verband met datagevoeligheid en ethiek, maar te weinig is ook niet een optie, want dan kan er alleen maar gewerkt worden met aannames. Het is dus cruciaal om de goede data te vinden die past bij de opgave. Om dat te kunnen doen is het goed te snappen van de opgave cruciaal. Binnen VNG is daarom de methode vraagarticulatie ontwikkeld. Deze sessie gaat daarover. Daarbij worden twee maatschappelijke vraagstukken omtrent bouwopgave en energietransitie meegenomen.

Na het volgen van deze sessie weet u:

• Hoe de echte vraag in de opgave te ontdekken
• Welke data er echt nodig is
• Hoe u verantwoord met de data omgaat

Gemeenten moeten meer doen met minder: met minder geld, tijd en mensen meer en betere dienstverlening realiseren. AI lijkt een uitkomst te bieden: grote hoeveelheden informatie kunnen snel worden verwerkt. Adviezen en zelfs besluiten die voorheen werden genomen door mensen die vermoeid en verveeld konden raken, worden nu genomen door AI. AI is nooit moe of chagrijnig en verwerkt een eindeloze stroom informatie.

Vanuit de privacy zijn er risico’s: verwerkt AI niet teveel informatie en kan de uitkomst nog wel worden uitgelegd? In deze presentatie schetst Diana Comijs welke vragen zij als FG tegenkomt bij het beoordelen van AI-toepassingen.

Op het netwerkplein staat de lunch voor u klaar. Onder het genot van een broodje kunt u verder praten over het ochtendprogramma met mede-deelnemers of informatie inwinnen over uw vraagstukken bij partners. De 1-op-1 gesprekken vinden hier ook plaats.

In deze sessie bespreekt Menno Weij voor niet-juristen binnen de overheid wat er nu precies met de AI Act behelst wordt. Hij verheldert het wetgevingsproces, legt uit wat de AI Act precies inhoudt en behandelt belangrijke aspecten, zoals de definitie van AI en de visie van de AI Act op toepassingen (zoals Chat GPT). Ontdek welke toepassingen worden verboden en begrijp de werking van de risico-classificatie voor toegestane AI-toepassingen.

Na de update is er ruimte voor dialoog. Stel vragen zoals:

• Wat betekent het voor mijn werkzaamheden?
• Wat zijn stappen die ik moet gaan zetten in het kader van regulering van AI?
• Hoeveel tijd heb ik eigenlijk om aan de AI Act te voldoen?

Na het volgen van deze sessie weet u:

• Wat de AI Act is.
• Hoe de AI Act kan worden toegepast.
• Wat de AI Act voor impact heeft op uw werkzaamheden.

Ontdek de ethische dillema’s van datatoepassingen tijdens deze interactieve workshop. Waarbij in dit datadialoog het thema: ‘Data delen’ centraal zal staan. Duik in concrete casussen en onderzoek hoe publieke waarden als autonomie, rechtvaardigheid, bestaanszekerheid, efficiency en privacy elkaar beïnvloeden. Maak kennis met de methodiek van de Datadialoog, ontwikkeld door de IBDS, die ambtenaren en bestuurders helpt bij het afwegen van ethische aspecten en belangen bij datagebruik. Deze dynamische sessie biedt inzicht in het besluitvormingsproces en hoe publieke waarden te integreren. Ontdek nieuwe handelingsopties en leer discussiëren over cruciale vraagstukken zoals data-eigendom, politieke keuzes, en dataverontreiniging. Bereid u voor op zorgvuldige afwegingen en ethisch verantwoord datagebruik.

Na het volgen van deze sessie leert u:

• Publieke waarden afwegen
• Uitvoeringspraktijk vormgeven

In het najaar van 2023 zijn honderden gemeenten, ziekenhuizen en zorgpartijen bezig geweest met het opstellen van regiobeelden in het kader van het Integraal Zorg Akkoord. De regiobeelden moesten een beeld opleveren van het zorgverbruik en (ervaren) gezondheid binnen de regio. Uit deze regiobeelden zijn vervolgens plannen opgesteld met prioritaire opgaves. Clèmens Piena zal vanuit bestuurlijk perspectief terugblikken op dit proces: welke uitdagen zijn overwonnen, welk doel heeft data binnen de verschillende domeinen (gemeente, zorg en verzekeraar) en hoe zijn deze perspectieven uiteindelijk samengebracht.

Na het volgen van deze sessie weet u:

• Welke niet-technische variabelen een rol spelen bij het samenbrengen van data-bronnen.
• Hoe de verschillende bestuurlijke belangen zich verhouden tot de technische (on)mogelijkheden van BI.
• De lessons learned in het proces van het opstellen van regiobeeld West-Brabant.

Overheidsorganisaties krijgen steeds meer met data te maken. Verandermanagement en datageletterdheid wordt daarom steeds belangrijker. Robert Jansen van de Gemeente Rotterdam laat in deze interactieve sessie zien en ervaren hoe zij dit met gamefication binnen hun gemeente oppakken. Samen zal het Datapoly spel gespeeld worden, dat is gebaseerd op de theorie van Ronald Damhof, bekend van het vierkwadranten model, om datamanagement op de kaart te zetten.

Na het volgen van deze interactieve sessie leert u:

• Datamanagement begrippen (datageletterdheid toename)
• De contouren van een datastrategie schetsen
• Damhof kwadranten uitleg

Op het netwerkplein kunt u onder het genot van een drankje napraten over de gevolgde sessies met mede-deelnemers of uw problemen aankaarten bij een van de partners. De 1-op-1 gesprekken vinden hier ook plaats.

Uit onderzoek blijkt keer op keer dat de meerderheid van alle data- en AI projecten die worden gestart niet succesvol zijn. Wat in het ‘datalab’ werkt, blijkt in de dagelijks praktijk maar al te vaak niet het gewenste resultaat op te leveren. Op basis van een analyse van de oorzaken van falende data- en AI projecten bij organisaties komt hij met oplossingen. In de sessie beantwoord hij vragen als:

• Hoe start je een succesvol dataproject?
• Hoe ontwikkel je een gemeenschappelijke taal waarin data- en domeinprofessionals elkaar begrijpen en succesvol samenwerken?
• Hoe voorkom je dat we als “dwazen” achter het ‘hoe’ aan rennen (“we moeten iets met AI!”), zonder eerst over het ‘waarom’ te hebben nagedacht?
• Hoe blijf je als organisatie relevant in een wereld waarin ChatGPT hét toverwoord lijkt te zijn?

Frans Feldberg werkt voor zijn onderzoek intensief samen met zowel private als publieke organisaties. Hij bespreekt hoe de publieke sector kan leren van de aanpak van commerciële organisaties. U wordt geïnspireerd door aansprekende voorbeelden, concrete cases en neemt concrete handvatten mee naar huis om zelf de kans op succes aanzienlijk te vergroten.

Dagvoorzitter Kees Verhoeven zal de congresdag afsluiten en terugblikken op de dag.

Op het netwerkplein kunt u onder het genot van de borrel nog nagenieten en napraten met mede-deelnemers en partners.